بررسی ارتباط استعمال قلیان با تراکم استخوان زنان یائسه

Authors

فاطمه قیدر

f. gheidar اکرم نجف یارندی

r. jamshidi دکتر روح انگیز جمشیدی

a. najafyarandi شرافت بیگم مختارشاهی

sh. mokhtarshahi دکتر الهام افلاکی

abstract

پوکی استخوان یکی از پیامدهای مهم دوران یائسگی است که موجب نگرانی و عوارض مختلف، در زنان می گردد. بنابراین توجه به عوامل تسریع کننده روند ایجاد پوکی استخوان از اهمیت به سزایی برخوردار است. یکی از این عوامل، استعمال سیگار می باشد. استعمال قلیان شکل گیری از مصرف دخانیات می باشد، بدین جهت پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین استعمال قلیان با تراکم استخوان گردن ران و مهره های کمری در زنان یائسه مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان نمازی شهر شیراز انجام شده است.   این پژوهش به روش”هم گروهی گذشته نگر“ انجام شده است و دارای یک جامعه می باشد و شامل کلیه زنان یائسه 40 سال به بالای مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان نمازی شیراز که حداقل 1 سال از آخرین قاعدگی آنها گذشته بود. . این جامعه به 2 گروه قلیانی و غیر قلیانی تقسیم شد. با محاسبات آماری حجم نمونه مورد لزوم در گروه قلیانی60 نفر و در گروه غیرhubble bubble smoking, postmenopausal women, bone mineral density of femur neck and lumbar spine قلیانی120 نفر تعیین گردید . نمونه گیری به روش دردسترس انجام گرفت و محیط پژوهش مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان نمازی شهر شیراز بود. برگه مصاحبه و برگ ثبت موارد به عنوان ابزار جمع آوری داده ها مورد استفاده قرار گرفتند. برگ مصاحبه شامل 15 سوال بود غیر از 1 سوال بقیه سوال ها از نوع بسته بودند، برگ ثبت موارد نیز دارای 3 سوال باز بود. ابتدا پژوهشگر، فهرست و شماره تلفن زنان بالاتر از 40 سال مراجعه کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان نمازی را، که تراکم استخوان آن ها از قبل تعیین شده بود، از مرکز یاد شده، دریافت و با این افراد تماس تلفنی برقرار کرد. اطلاعات مورد لزوم از طریق مصاحبه تلفنی از افراد واجد شرایط جمع آوری و در برگ مصاحبه، ثبت گردید. سپس نتایج سنجش تراکم استخوان افراد مصاحبه شده، از مرکز یاد شده دریافت و در برگه ثبت موارد درج گردید.   طبق نتایج ، شاخص t تراکم استخوان گردن ران در زنان قلیانی، به طور معنی داری کمتر از تراکم استخوان گردن ران، در زنان غیر قلیانی بود (988/1 - = t ، 048/0= p ). انجام آنالیز کوواریانس برای حذف اثر متغیرهای مخدوشگر بیانگر آن بود که دو متغیر تعداد بارداری و تحصیلات نقش مهم تری در اختلاف مشاهده شده بین دو گروه قلیانی و غیر قلیانی ایفا کرده اند، به طوری که رابطه بین تعداد بارداری و تراکم استخوان گردن ران، رابطه ای معکوس و رابطه بین سطح تحصیلات و تراکم استخوان گردن ران، رابطه ای مستقیم بود (03/0= p و 000/0= p ).   در خصوص تراکم استخوان مهره های کمری، نیز یافته های به دست آمده نمایانگر وجود اختلاف معنی دار بین دو گروه مورد پژوهش بود؛ به نحوی که استعمال کنندگان قلیان از میانگین امتیاز t کمتری نسبت به زنانی که قلیان استعمال نمی کردند، برخوردار بودند (045/0 = p و 016/2 - = t ) . طبق نتایج آزمون آنالیز کوواریانس پس از کنترل اثر متغیر مخدوشگر تحصیلات، مشخص گردید که اختلاف مشاهده شده، مربوط به متغیر استعمال قلیان بوده است (045/0= p ).   در بررسی داده های مربوط به تراکم استخوان گردن ران، متغیرهای مخدوشگر سطح تحصیلات و تعداد بارداری ، رابطه شدیدتری را با تراکم استخوان در گردن ران نشان دادند که این مطلب می تواند در افراد تحصیل کرده از رعایت مراقبت های بهداشتی به دلیل آگاهی بیشتر نشأت گرفته باشد.   با توجه به وجود رابطه معنی دار آماری بین استعمال قلیان و تراکم استخوان مهره های کمری، استعمال قلیان می تواند به عنوان یکی از عوامل خطر کاهش تراکم استخوان در زنان یائسه تلقی شود. بنابراین در مواجهه با این افراد، لازم است توصیه و اقدام های مناسب جهت پیشگیری از بروز عارضه پوکی استخوان ارائه گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اثر دیابت نوع 2 بر تراکم استخوان زنان یائسه

Background: To determine the importance of type 2 Diabetes mellitus as a risk factor for osteoporosis in postmenopausal women, this study was designed in endocrine clinic of zanjan in 2003.Methods: As a case-control study, 40 diabetic and 40 healthy menopause women have been recruited. These two groups were matched in terms of their age, length of their menopausal period and body mass index. Se...

full text

ارتباط الگوهای غذایی با تراکم املاح استخوان در نمونه‌ای از زنان یائسه ساکن شهر تهران

سابقه و هدف: مطالعات اندکی رابطه الگوهای غذایی با تراکم املاح استخوان (BMD) را بررسی کرده‌اند. هدف مطالعه حاضر، تعیین این رابطه در نمونه‌ای از زنان یائسه ساکن شهر تهران بود. مواد و روشها: 160 زن در این مطالعه مقطعی شرکت کردند. پس از تکمیل پرسشنامه‌های اطلاعات عمومی، فعالیت بدنی و بسامد خوراک، BMD مهره‌های کمری و گردن ران آن‌ها با dual-energy X-ray absorptiometry اندازه‌گیری شد. الگوهای غذایی ب...

full text

تأثیر تمرین ترکیبی بر تراکم استخوان زنان پیش یائسه

Background and Objectives: The best way to prevent osteoporosis, at old age is to prevent bone loss and at young age is trying to keep bones healthy, therefore the aim of this study was to determine the effect of combined exercise on bone mineral density of premenopausal females. Materials and Methods: This semi-experimental study was conducted among 20 premenopausal females between 40 and 4...

full text

عوامل خطر کاهش تراکم استخوان در زنان یائسه

  اهداف: استئوپروز شایع‌­ترین بیماری متابولیک استخوان است که به­‌صورت کاهش توده استخوانی تعریف می‌­شود. این بیماری با تغییر و تخریب ساختار اسکلتی و افزایش احتمال خطر شکستگی شناخته می­‌شود. این مطالعه به‌­منظور بررسی عوامل خطر کاهش تراکم استخوان در زنان یائسه انجام شد.   روش­‌ها: در مطالعه­‌ای توصیفی- مقطعی، 644 زن یائسه مراجعه­‌کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان یکی از بیمارستان‌­های شهر تهران مو...

full text

ارتباط سطح سرمی ‌ویتامین D و تراکم استخوان در زنان یائسه

مقدمه: یافته‌های متناقضی در مورد نقش ویتامین D در تعیین تراکم استخوان (BMD)، به ویژه در موارد کمبود خفیف‌تر ویتامین D وجود دارد. هدف از مطالعه‌ی حاضر، بررسی ارتباط احتمالی ویتامین D و BMD در یک مطالعه‌ی‌ جمعیتی در زنان یائسه‌ی سالم بود. مواد و روش‌ها: 245 زن یائسه که به طور تصادفی از طرح قند و لیپید تهران انتخاب شده بودند، با محدوده سنی 40 تا 80 سال مورد مطالعه قرار گرفتند. BMD مهره‌های کمری و ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نشریه پرستاری ایران

جلد ۱۸، شماره ۴۱، صفحات ۲۷-۳۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023